काठमाडौं । नेपाल राष्ट्र बैंकले वाणिज्य बैंकबीचको मर्जरलाई प्रोत्साहन गर्न दिएको छूट तथा सुविधा कटौती गरेको छ । मंगलवार निर्देशन जारी गर्दै केन्द्रीय बैंकले मर्जरमा सहभागी वाणिज्य बैंकहरूलाई दिने सुविधा तथा छूट कटौती गरे पनि अवधि भने बढाएको छ ।
निर्देशनअनुसार मर्जर प्रक्रियामा सहभागी भई २०७९ पुससम्म एकीकृत कारोबार गर्न नसकेका बैंकहरूले २०८० असारसम्ममा एकीकृत कारोबार गरे ६ प्रकारका छूट सुविधा दिने व्यवस्था गरेको छ । जसअनुसार २०८० असारभित्र एकीकृत कारोबार शुरू गरेमा बैंकले तोकिएका क्षेत्रमा कर्जा प्रवाह गर्ने अवधि १ वर्ष थप तथा सञ्चालक र उच्च पदस्थ कर्मचारीलाई पदबाट हटेको कम्तीमा ६ महीना अर्को संस्थामा आबद्ध हुन नपाउने कुलिङ पिरियडको प्रावधान छूट हुनेछ ।
यस्तै एकीकृत कारोबार सञ्चालन गरेको मितिमा कर्जा निक्षेप अनुपात (सीडी रेसियो) ले सीमा नाघेमा तोकिएको सीमाभित्र ल्याउन ६ महीना दिइएको छ । एकीकृत कारोबार गर्दा ब्याजदर अन्तर तोकेको सीमाभन्दा बढी भएमा सीमाभित्र ल्याउन थप १ वर्ष र प्रतिसंस्था निक्षेप संकलन सीमा १ वर्षसम्म ५ प्रतिशत विन्दुले थप हुनेछ ।
यसैगरी एकीकृत कारोबार सञ्चालन गर्दा एक किलोमीटरभित्र सञ्चालनमा रहेका शाखा कार्यालय गाभ्न वा बन्द गर्न १ वर्षसम्म राष्ट्र बैंकको स्वीकृति आवश्यक नपर्ने व्यवस्था गरिएको छn ।
यसअघि राष्ट्र बैंकले २०७९ पुस मसान्तभित्र एकीकृत कारोबार गरे मात्र छूट सहुलियत हुने व्यवस्था गरेको थियो । उक्त अवधिभित्र एकीकृत कारोबार गर्न नसकेका बैंकहरूका लागि राष्ट्र बैंकले समय थप गरेको हो । तर, पुससम्म एकीकृत कारोबार गर्ने बैंकलाई दिइएका केही छूट सुविधा भने कटौती गरेको छ ।
पुससम्म एकीकृत कारोबार गर्ने बैंकलाई दिइएका अनिवार्य नगद मौज्दात, वैधानिक तरलता अनुपात, स्प्रेडदरलगायत सूचक कायम गर्न दिइएको छूट भने हटाइएको छ । यस्तै प्रमुख कार्यकारी अधिकृतलाई उमेर हदमा दिइएको छूट, संस्थागत निक्षेपको अनुपात र ऋणपत्र जारी गर्नुपर्ने बाध्यकारी व्यवस्थामा दिइएको सहुलियत पनि हटाइएको छ ।
मर्जरका लागि सम्झौता गरेका बैंकमध्ये अब लक्ष्मी र सन्राइज बैंकले मात्र एकीकृत कारोबार शुरू गर्न बाँकी छ । राष्ट्र बैंकको निर्देशनले यी बैंकलाई असारभित्र एकीकृत कारोबार शुरू गर्न दबाब परेको छ ।
राष्ट्र बैंकले शुरूमा दिएको समयभित्र ग्लोबल आइएमई र बैंक अफ काठमाडौं, प्रभु र सेञ्चुरी, नेपाल इन्भेष्टमेण्ट र मेगा तथा कुमारी र एनसीसी बैंकले एकीकृत कारोबार शुरू गरेका थिए ।
हिमालयन र सिभिल बैंकले माघमा मात्र एकीकृत कारोबार शुरू गरेका थिए । निर्देशनमार्फत सुविधाको समय थपेपछि यी बैंकहरूलाई पनि सहुलियत भएको छ ।