बेसार निर्यातको सम्भावना र हाम्रो यथार्थ

रूकुम पश्चिमको त्रिवेणी गाउँपालिकामा रहेको त्रिवेणी श्रम सहकारी संस्थाले यहाँ उत्पादन भएका बेसार जर्मनी निर्यात गर्ने तयारी थालेको छ । पालिकामा प्रशोधन केन्द्र स्थापना गरेको सहकारीले मङ्सिरदेखि जर्मनीमा बेसार निर्यात गर्ने तयारी थालेको हो । व्यापारघाटा उच्च रहेको नेपालले निर्यात सम्भावना भएका वस्तुहरूको खोजी गरी तिनलाई प्रवर्द्धन र प्रोत्साहन गर्ने नीति लिएको अवस्थामा बेसार पनि निर्यातयोग्य वस्तुका रूपमा देखापरेको हो । 

नेपालमा परम्परागत रूपमा घरायसी प्रयोजनका लागि बेसार खेती गरिँदै आएको छ र प्रयोग पनि हुँदै आएको छ । तर, व्यावसायिक रूपमा यसको खेती खासै हुन सकेको छैन । अदुवा नेपालबाट निर्यात हुने कृषि वस्तुमा महत्त्वपूर्ण बनिरहेको अवस्थामा बेसार पनि सम्भावनाको क्षेत्र देखापरेको हो । त्रिवेणी गाउँपालिकाले अहिले जर्मनी निर्यात गर्न पहल गरे पनि यसअघि नै जर्मनी र स्पेनमा बेसार निर्यात हुँदै आइरहेको पाइन्छ । सल्यानबाट मात्रै वार्षिक ३ करोडको बेसार निर्यात हुँदै आएको पाइन्छ । अमेरिका विश्वकै सर्वाधिक बेसार आयात गर्ने मुलुक रहेको तथ्यांक व्यवस्थापन गर्ने तथा विश्लेषण गर्ने अमेरिकी अनलाइन स्टाटिस्टिका डट कमले देखाएको छ । त्यसपछि प्रमुख आयातकर्ता र निर्यातकर्ता देश भारत रहेको छ । बंगलादेश, युनाइटेड अरब इमिरेट्स र जर्मनी त्यसपछिका बेसार आयातकर्ता मुलुक हुन् । भारतले आयात पनि गर्छ र निर्यात पनि गर्छ । नेपालले विश्व व्यापारमा बेसारको केही अंश लिन सक्ने हो भने निर्यात राम्रै आँकडामा हुने देखिन्छ । भारतले कुल निर्यातको ६२ प्रतिशत अंश ओगट्छ । नेपालमा उत्पादन हुने अदुवा भारत निर्यात हुन्छ र भारतले अन्य मुलुकमा निर्यात गर्छ । बेसार पनि भारतमा निर्यात हुन सक्छ । तर, नेपालमा बेसारको उत्पादन निकै कम छ । खासमा नेपालमा बेसारको व्यावसायिक खेती भएको छैन भन्दा पनि हुन्छ । त्यसैले नेपालले भारतलगायत विभिन्न मुलुकबाट बेसार आयात गर्छ । नेपालमा इथियोपियाबाट समेत बेसार आयात हुने गरेको छ । अघिल्लो हप्तामात्रै भियतनामबाट चीनको बाटो हुँदै एक कन्टेनर बेसार आयात भएको छ । निर्यात सम्भावनाको कुरा गरिरहँदा यसले बेसारको उत्पादनलाई गिज्याइरहेको छ ।

बेसार खेती सहज भए पनि बजारको सहज पहुँच नभएको र यसबाट राम्रो आम्दानी गर्न सकिने कुरा पर्याप्त जानकारी नभएकाले फस्टाउन सकेको छैन ।

बेसार खेतीका लागि विशेष माटोको जरूरत पर्दैन । यो खोलाको बगरमा समेत खेती हुन्छ । अहिले मुलुकभर बाँदरका कारण धेरै बालीको खेती गर्न समस्या भइरहेको छ । तर, बेसार खेती गर्ने हो भने बाँदरले केही पनि असर गर्दैन । यो नगदे बाली भएकाले यसलाई व्यावसायिक रूप दिन सहज पनि छ । बेसार खेती सहज भए पनि बजारको सहज पहुँच नभएको र यसबाट राम्रो आम्दानी गर्न सकिने कुरा पर्याप्त जानकारी पनि नभएकाले बेसार खेती फस्टाउन सकेको छैन । बजारका लागि सहकारी सशक्त माध्यम भएकाले सहकारीमार्फत यसको खेती, संकलन र प्रवर्द्धन गरी निर्यात रणनीति लिने हो भने बेसार निर्यातको मात्रा बढाउन सकिन्छ । 

प्रतिक्रिया [0]