ढाका । बङ्गलादेशमा जारी अशान्तिका बीच प्रधानमन्त्री कार्यालय, केन्द्रीय बैंक र प्रहरीको आधिकारिक वेबसाइटलाई 'द रेजिष्ट्यान्स' th3 R3SISTANC3' भन्ने समूहले ह्याक गरेको बताइएको छ । 'अपरेसन हन्टडाउन, स्टप किलिङ स्टुडेन्ट्स' शीर्षकमा ती ओटै साइटमा रातो फन्टको रङमा लेखिएको छ, 'यो अब विरोध होइन, अब युद्ध हो। सन्देशमा भनिएको छ, 'हाम्रा वीर विद्यार्थीहरूको शान्तिपूर्ण विरोध प्रदर्शनलाई सरकार र यसका राजनीतिक सहयोगीहरूले निर्मम हिंसा र हत्याको सामना गराएका छन् । यो अब केवल विरोध मात्र होइन; यो न्यायका लागि, स्वतन्त्रताका लागि र हाम्रो भविष्यका लागि युद्ध हो ।
समूहले अगाडि भनेको छ, 'हामी ह्याकर्स, ओएसआईएनटी अन्वेषकहरू र पत्रकारहरूलाई हाम्रो उद्देश्यमा सामेल हुन तत्काल आह्वान गर्दछौं । हामीलाई निर्णायक कदम चाल्न तपाईंको सीप, तपाईंको जानकारी र तपाईंको साहस चाहिन्छ। निष्क्रिय अवलोकनको समय समाप्त भएको छ। वेबसाइटको तल्लो भागमा अर्को सन्देश लेखिएको छ, 'आफैलाई तयार पार्नुहोस्। न्यायका लागि लडाइँ शुरु भएको छ। वेबसाइटमा पाँच जना पुरुष र दुई ओटा कुकुरको तस्वीर पनि राखिएको छ।
सन् १९७१ मा बङ्गलादेशको स्वतन्त्रता संग्राममा लडेका भूतपूर्व सैनिकका सन्तानका लागि ३० प्रतिशत सरकारी जागिर आरक्षित गरिएको कोटा प्रणालीमा आमूल परिवर्तनको माग गर्दै आएका विद्यार्थीहरूले लामो समयदेखि आन्दोलन चर्काएका थिए। आलोचकहरूको तर्क थियो कि यो प्रणालीले सत्ताधारी अवामी लीग पार्टीका सहयोगीहरूलाई समर्थन गरेको थियो । जसले पाकिस्तानविरुद्ध मुक्ति आन्दोलनको नेतृत्व गरेको थियो। विवादास्पद निजामती सेवा भर्ना नियमको विरोधमा भएको प्रदर्शनमा १०० भन्दा बढीको मृत्यु भएको छ ।
विवादास्पद निजामती सेवा भर्ती नियमका कारण १०० भन्दा बढीको मृत्यु भएपछि भएको विरोध प्रदर्शनपछि बङ्गलादेशको सर्वोच्च अदालतले युद्धमा भाग लिएका सैनिकका आफन्तका लागि आरक्षित कोटा ३० प्रतिशतबाट घटाएर ५ प्रतिशतमा झार्ने निर्णय गरेको छ भने ९३ प्रतिशत योग्यताका आधारमा र बाँकी २ प्रतिशत जातीय अल्पसङ्ख्यकका सदस्यका लागि छुट्याउने अनुमति दिएको छ । स्थानीय रिपोर्टलाई उद्धृत गर्दै अल जजिराले ट्रान्सजेन्डर व्यक्ति हरू र अशक्तहरूलाई उद्धृत गर्दै रिपोर्ट गरेको छ।
विद्यार्थीहरूको नेतृत्वमा हप्तौंसम्म चलेको प्रदर्शनपछि आइतबार फैसला सुनाइएको हो। अल जजिराका अनुसार प्रदर्शनकारी र अवामी लिगसँग सम्बन्धित समूहबीच झडप भएपछि तनाव उत्कर्षमा पुगेको थियो, जसका कारण प्रहरीले प्रदर्शनकारीमाथि अत्यधिक बल प्रयोग गरेको आरोप लागेको थियो । यसअघि सन् २०१८ मा बंगलादेशकी प्रधानमन्त्री शेख हसिनाको सरकारले कोटा प्रणाली हटाउने प्रयास गरेको थियो । यद्यपि, उच्च अदालतले गत महिना यसलाई पुनर्स्थापित गरेको थियो, जसले जनआक्रोशलाई पुनर्जीवित गरेको थियो र नयाँ विरोध प्रदर्शनलाई उत्प्रेरित गरेको थियो। अशान्तिको दौडान, सरकारले कर्फ्यु, सैन्य बलको तैनाती र सञ्चार ब्ल्याकआउट सहित कडा उपायहरू लागू गर्यो जसले बङ्गलादेशलाई बाहिरी संसारबाट अलग गर्यो।
प्रदर्शनकारीलाई तितरबितर पार्न प्रहरीले अश्रुग्यास, रबरको गोली र स्मोक ग्रिनेड प्रयोग गरेको समाचार सार्वजनिक भएपछि सर्वसाधारणमा आक्रोश बढेको थियो । हसिनाले कोटा प्रणालीको बचाउ गरिन् र देशको स्वतन्त्रताका लागि भूतपूर्व सैनिकहरूको योगदानलाई उजागर गरिन्, उनीहरूको राजनीतिक संलग्नताको परवाह नगरी। यद्यपि, उनको सरकारले प्रदर्शनकारीहरूलाई राष्ट्रघातीको रूपमा प्रस्तुत गर्ने प्रयासले प्रदर्शनकारीहरूमा आक्रोश लाई अझ बढायो।
बंगलादेश सरकारले फोन र इन्टरनेट कनेक्सन काट्ने निर्णय गरेपछि 'इन्फर्मेसन ब्ल्याकआउट' भएको बताइएको छ । अधिकारीहरूको कडा प्रतिक्रियाले कोटाको मुद्दाभन्दा बाहिर व्यापक राजनीतिक सुधारको मागलाई तीव्र बनायो, सरकारको राजीनामाको माग बढ्दै गयो। प्रदर्शनकारीहरूले प्रदर्शनहरू जागिरको कोटाको बारेमा मात्र नभई जनधनको क्षति, सम्पत्तिको विनाश र सूचना प्रवाहमा अवरोधको बारेमा पनि भएको बताएका छन्। राजनीतिक विश्लेषकहरूले यो विरोध प्रदर्शनलाई बङ्गलादेशका लागि महत्वपूर्ण क्षणका रूपमा लिएका छन् र सरकारले यसको वैधताका लागि महत्त्वपूर्ण चुनौतीको सामना गर्नुपरेको सुझाव दिएका छन्।
उथलपुथलको बावजुद, सम्भावित परिणामहरूको बारेमा मतहरू भिन्न थिए, केहीले हसिनाको प्रशासनको लागि राजनीतिक अस्तित्वको भविष्यवाणी गरेका थिए भने केहीले प्रणालीगत परिवर्तनका लागि दबाब कायम राख्न प्रदर्शनकारीहरूको क्षमताको अनुमान गरेका थिए। कोटा प्रणाली घटाउने अदालतको निर्णयलाई केही प्रदर्शनकारीहरूले सतर्क आशावादका साथ पूरा गरेका थिए, यद्यपि जारी प्रतिबन्ध र तनावका बीच व्यापक प्रभावहरू अनिश्चित रहे। अल जजिराका अनुसार बढ्दो संकटको प्रतिक्रियास्वरूप हसिनाको सरकारले सार्वजनिक बिदा को घोषणा गरेको छ र स्थितिलाई व्यवस्थापन गर्न गैर-आवश्यक सेवाहरूमा प्रतिबन्ध लगाएको छ। (एएनआई/रासस)