दशैं खर्चको बचत शेयरमा लगाऔं बालकृष्ण प्रजापति लगानीकर्ता आर्थिक समृद्धिका लागि सबैभन्दा पहिले पूँजीको आवश्यकता पर्दछ । हामी जसरी असारमा माना रोपेर मङ्सिरमा पाथी फलाउँछौं, त्यसैगरी वर्तमानको सानो रकमको बचत परिचालनबाट भविष्यमा आर्थिक सङ्कट समाधान गर्न सम्भव हुन्छ । निश्चय पनि अहिले बढ्दो महँगीका कारण विशेषगरी न्यून तथा मध्यम आयस्तरका जनताको जीवनस्तर निकै कष्टकर भइरहेको छ । आफ्नो आयबाट आधारभूत आवश्यकताको परिपूर्ति गरी बचत गर्न गाह्रो छ । त्यसमा अहिले दशैं शुरू भइसकेको छ भने अन्य चाडपर्वहरू नजिकिँदै छन् । यी चाडमा हाम्रो खर्च अन्य समयको तुलनामा अत्यधिक हुने गर्दछ । खाना, लत्ताकपडा, मनोरञ्जन आदिमा हुने खर्चका कारण धेरैका लागि दशैंं दशा पनि नबनेको होइन । तथापि, खर्चमा थोरै मात्र मितव्ययिता अपनाउन सके वा थोरै आत्मसंयम अपनाउन सकेमा अनावश्यक खर्चलाई बचतमा रूपान्तरण गरी लगानीको शुरुआत गर्न सकिन्छ । अरूको देखासिकीमा नलागौं, अत्यावश्यक ठाउँमा बाहेक खर्च नगरौं । साथै, आफ्ना सन्नतिलाई दक्षिणास्वरूप दिएको रकम सङ्कलन गरेर राम्रो आर्थिक अवस्था भएका कम्पनीको शेयर खरीद गरेर लगानीको शुरुआत गरौं । विविध कारणले अहिले नेप्सेमा सूचीकृत अधिकांश कम्पनीको शेयरमूल्य निकै कम छ । कुनै–कुनै कम्पनीको शेयरमूल्य त आधार मूल्य वा सोभन्दा कम समेत भइसकेको छ । साथै, विभिन्न नयाँ कम्पनीको प्राथमिक शेयर र एफपीओ निष्कासन हुने क्रम जारी छ । नयाँ लगानीकर्ताका लागि यो सुनौलो अवसर हो । अहिले वाणिज्य बैङक, बीमा कम्पनी तथा अन्य थुप्रै कम्पनीको गत आवको मुनाफाबाट लाभांश घोषणाको समय नजिकिँदै छ । अहिलेको लगानीबाट थोरै समयमा ती कम्पनीको लाभांशको हकदार बन्न सकिन्छ । बैङ्क तथा सहकारीमा बचत गर्दा ब्याज प्राप्त गर्न जति समय लाग्छ, त्योभन्दा कम समयमै उच्चतम आर्थिक लाभ शेयरमा लगानी गरेर प्राप्त गर्न सकिन्छ । यसका लागि तुलनात्मक रूपमा नाफा, प्रतिशेयर आय, नेटवर्थ, जगेडा कोष, व्यवसाय वृद्धिदर उच्च भएका र विगतदेखि निरन्तर रूपमा उचित लाभांश वितरण गरेका तथा निष्क्रिय कर्जा, मूल्य आम्दानी अनुपात न्यून भएका कम्पनीलाई प्राथमिकता दिनुपर्दछ । नेपालको शेयर बजार विगतको तुलनामा निकै सुधार भइसकेको र विकासको क्रम जारी रहेको छ । त्यसो हुँदा अबको केही समयभित्र नै स्वर्णिम युग शुरू हुने आशा गर्न सकिन्छ । अहिले प्राथमिक शेयरमा विगतको तुलनामा आमूल परिवर्तन आइसकेको छ । फजुल खर्च घटाएर शेयरमा लगाउनुहोस् कमल पन्थी लगानीकर्ता दशैं, तिहार, छठजस्ता पर्वहरू नेपालीको घरआँगनमा भित्रिसकेका छन् । विदेश तथा स्वदेशमा रहनु भएका सबै नेपाली आफ्नो गाउँघरमा पर्किने क्रम बढ्दै गएको छ । नेपालीमा हर्षोल्लाह बढ्दै गएको छ । दशैंमा नेपालीले आफूभन्दा ठूला, मान्यजनसँग खुशी साटासाट गर्दछन् । यो पर्वमा अन्य पर्वमा भन्दा बढी खर्च र रमाइलो गरिन्छ । उहिलेका हजुरबुबा/आमाले भन्नुहुन्थ्यो, ‘आयो दशैं ढोलक बजाई, गयो दशैं ऋण बोकाइ ।’ यो उखान आजसम्म पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छ । त्यसैले, आ–आफ्नो दक्षता, क्षमताअनुसार दशैं मनाउनु पर्दछ । अरूको देखासिकी गरेर, ऋण लिएर दशैं मनाउँदा छोटो समयका लागि रमाइलो भए तापनि पछुताउनुपर्ने अवस्था आउन सक्छ । दशैंमा सबै नेपालीले नयाँ लत्ताकपडा, मीठा परिकार, माछामासुलगायत वस्तुको प्रयोग÷उपभोग धेरै गर्छन् । दशैंले समाजमा विकृति पनि देखापरेका छन् । दशैंमा जुवातास खेल्ने, जाँडरक्सी खाने प्रवृत्ति धेरै छ । यस्तो क्षेत्रमा पैसा खर्च गर्नुभन्दा शेयर बजार क्षेत्रमा लगानी गरे आम्दानीको अर्को बाटो खुल्छ । यो क्षेत्रमा धेरै लगानी चाहिँदैन, हजार रुपैयाँबाटै शुरुआत गर्न सकिन्छ । दशैंको फजुल खर्च कम गरेर शेयर बजारमा लगानी गर्नुहोस् । आफ्ना स–साना छोराछोरीको दक्षिणा जम्मा गरेर त्यो पैसा शेयर बजारमा लगानी गरिदिनुहोस्, भविष्यमा राम्रो प्रतिफल आउन सक्छ ।