वासिङ्टन । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा ताइवानसहितका मुलुकहरूबाट आयात हुने वस्तुहरूमा उच्च भन्सार शुल्क घोषणा गरेसँगै अमेरिकी उपभोक्ताहरू ठूला र मूल्यवान सामग्री खरिदमा हतारिएका छन् ।

ट्रम्प प्रशासनको आयात कर नीति लागू हुने जानकारी सार्वजनिक भएदेखि नै अमेरिकी उपभोक्ताहरूले मूल्य वृद्धिको सम्भावना देखेर ठूला सामानहरूको खरिदमा तीव्रता देखाएका हुन। 

ट्रम्पको ट्यारिफ नीति शनिबारदेखि लागू भएको छ । क्यानाडा र मेक्सिकोबाट आयात हुने सामग्रीबाहेक अधिकांश वस्तुहरूमा १० प्रतिशतको ‘आधारभूत’कर थपिएको छ ।  यसले अमेरिकी व्यापार घाटा न्युनिकरण गर्ने ट्रम्पको योजनाअनुरूप लागू गरिएको हो।

भन्सार शुल्कको प्रतिउत्तरमा चीन, युरोपेली संघ, जापानसहितका प्रमुख साझेदार राष्ट्रहरूले जवाफी भन्सार नीति ल्याउने संकेत दिएका छन् । चीनले अमेरिकी उत्पादनमा ३४ प्रतिशतसम्मको भन्सार शुल्क लगाउने र विश्व व्यापार संगठनमा मुद्दा हाल्ने घोषणा गरिसकेको छ।

ट्रम्प प्रशासनले ट्यारिफ लागू गरेर विदेशी आयातलाई रोक्ने र अमेरिकी उत्पादनलाई प्रवर्द्धन गर्ने लक्ष्य राखेको भए पनि विश्लेषकहरूले यस्तो नीतिले अन्ततः मुद्रास्फीति बढाउने, आर्थिक वृद्धिलाई अवरोध गर्ने र उपभोक्ताहरूको खर्चशक्ति घटाउने जोखिम रहेको बताउँछन्।

कार र ल्यापटप खरिदमा हतारो बढी
‘आधारभूत’करहरू शनिवार देखि लागु भइसेका छन् भने ठूला करहरू बुधवार देखि लागु हुँदैछन् । समाचारहरूका अनुसार अमेरिकीहरू ठूलो कर लाग्न सक्ने विद्युतीय कार, ल्यापटप, फ्रिज लगायतका सामान खरिदमा बढी हतारो गरिरहेका छन् । ट्रमको नीतिले चिप्सको मूल्य बढ्ने र त्यस्ता चिप्सयुक्त सामानको मूल्य अस्वभाविक बढ्ने आकलन गरिरहेका छन् । जसको कारण उपभोक्ताहरू ठूला र महंगो मूल्यका सामानहरू ट्यारिफ लागू हुनु अगाडीनै खरिद गर्न चाहिरहेका छन् । 

विभिन्न कार विक्रेता कम्पनीले अग्रिम बुकिङ गराएका कारहरूमा समेत खरिदकर्ताले ट्यारिफ लागूहुनु पूर्वनै डेलिवरी गर्न दवाब दिइरहेका छन् भने विक्रेताहरूले अग्रिम बुकिङ गरेका ग्रहाकसंग छलफल गर्ने तथा बुकिङ रद्द गर्ने तयारी गरिरहेका छन् ।

समाचार सेवा प्रदायक संस्था एपीका अनुसार अमेरिकाको टेक्सास राज्यको अस्टिन निवासी जोन गुटिरेज विगत एक वर्षदेखि फोटोग्राफी व्यवसायका लागि उच्च क्षमताको ल्यापटप किन्ने सोचमा थिए। तर, ट्रम्प प्रशासनले ताइवानबाट हुने आयातमा ३२ प्रतिशतसम्मको भन्सार कर घोषणा गरेपछि उनले तत्कालै २ हजार ४०० अमेरिकी डलर मूल्य बराबरको ल्यापटप न्यूयोर्कस्थित खुद्रा स्टोरबाट अर्डर गरे। एपीसंग गुटिरेजले भनेका छन्, “मैले बुझेँ कि ढिलाइ गर्नु बुद्धिमानी हुने छैन। अहिले किन्ने हो भने भविष्यमा कर तिर्नु पर्दैन र नयाँ प्रविधिसमेत पाउनेछु।”

उनको यो निर्णय ट्रम्प प्रशासनको ट्यारिफ नीति लागू हुनु अगाडि ठूलो संख्यामा अमेरिकी उपभोक्ताहरूले गरिरहेका यस्तै निर्णयहरूमध्ये एक हो। उपभोक्ताहरू ट्यारिफ लागू हुनुअघि नै कार, ल्यापटप, इलेक्ट्रोनिक्सलगायतका महँगा सामानहरू खरिद गरिरहेका छन् । अमेरिकी बजार विश्लेषकहरूका अनुसार यो प्रवृत्तिले उपभोक्ता स्तरमा तत्कालीन बचत भए तापनि दीर्घकालीन रूपमा अमेरिकी बजारमा अनिश्चितता थपेको बताएका छन् । 

भर्जिनियाको आर्लिङ्टनका रोब ब्ल्याकवेलले आफ्ना छोरालाई कलेज लैजानको लागि नयाँ कारको आवश्यकता महसुस गरे । उनका अनुसार उनीहरूको पुरानो विद्युतीय गाडीले दूरी कटाउन समस्या थियो र छोरीको पनि लाइसेन्स लिन लागेको कारण अर्को गाडी आवश्यक थियो। 

ब्ल्याकवेलले अमेरिकी कम्पनी जनरल मोटर्सको ‘ओप्टिक ईभी’ रोजे, जुन मेक्सिकोमा उत्पादन हुने भएकाले सम्भवतः नयाँ करको दायरामा पर्न सक्थ्यो। उनले ट्यारिफ घोषणा भइसकेपछि कार भाडामा लिए र डिलरले पुरानो मूल्यमै सम्झौता पूरा गरिदिएको उल्लेख गरे। “डिलरहरूले थाहा पाएका छन् कि अब बजार खरिदकर्ताको हातमा छैन, विक्रेताको हातमा छ,” ब्ल्याकवेलले भने।

क्यालिफोर्नियाको बरबैंकस्थित ‘काउन्टरइन्ट्युटी मार्केटिङ एण्ड स्ट्राटेजी फर्म’ का सिइओ ली वोचनरले पनि आफ्नो कार्यतालिका व्यस्त हुँदा हुँदै नयाँ कार लिने निर्णय गरे । मार्च २७, बिहीबार उनले आफ्नो कार ब्रोकरलाई ‘आइतबारसम्म कार चाहिन्छ’भन्दै अडी क्यू ३ भाडामा लिएका थिए।

उनले भने, “यदि मैले ढिलो गरेको भए करिब ४ हजार ३०० डलर थप तिर्नुपर्थ्यो । केही डिलरहरूले पहिले बुकिङ गराएका ग्रहाकसंग पनि पुनः वार्ता गरिरहेका छन् भन्ने सुनेको छु।”