काठमाडौं । युनिफिल लेवनानमा शान्ति सेनामाथि आक्रमण भएको छ । लेवनानको राजधानी बेरुतमा शान्ति सेनाका डेपुटी फोर्स कमाण्डर नेपाली सेनाका उपरथी चोकबहादुर ढकाललगायत सुरक्षाकर्मी सवार सवारी साधनमा उत्तेजित भीडले आक्रमण गरेको हो । 

नेपाली सेनाको जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालयका अनुसार घाइते हुनुभएका उपरथी ढकाललाई ‘यूएन लेभल–३’ अस्पतालमा पुर्‍याइएको थियो । अस्पतालले उनको स्वास्थ्य जोखिममुक्त रहेको जनाएको छ । उपरथी ढकाल कार्यकाल पूरा गरी स्वदेश फर्कने क्रममा थिए । 

यस आक्रमणलाई युनिफिल, लेबनानी सरकार, लेबनानी सेना र संयुक्त राज्य अमेरिकाले व्यापक रूपमा निन्दा गरेका छन्।  

युनिफिल को मिशन मुख्यालयले जारी गरेको बक्तव्यमा भनिएको छ, “यो कठिन समयमा दक्षिणी लेबनानमा सुरक्षा र स्थिरता पुनर्स्थापना गर्न सेवा प्रदान गरिरहेका शान्तिसैनिकहरूमाथि भएको यस अत्यन्त निन्दनीय आक्रमणले हामी स्तब्ध छौं। शान्तिसैनिकहरूमाथि आक्रमणहरू अन्तर्राष्ट्रिय कानूनको घोर उल्लंघन हुन् र युद्ध अपराध हुन सक्छन्। हामी लेबनानी अधिकारीहरूबाट पूर्ण र तत्काल अनुसन्धानको माग गर्दछौं र सबै दोषीहरूलाई कानूनको कठघरामा उपस्थित गरिनुपर्छ।”

नेपाली सेनाको बक्तव्य अनुसार, लेबनानी प्रधानमन्त्री नजीब मिकाटी र लेबनानी सेनाले छिटो अनुसन्धान गर्ने वाचा दिएका छन् र जिम्मेवार व्यक्तिहरूलाई जवाफदेही बनाइने बताएका छन्। लेबनानका राष्ट्रपति जोसेफ अउनले पनि यो आक्रमणलाई निन्दा गरेका छन्, ढकलको स्वास्थ्य जाच्नुभएको छ र दोषीहरूलाई कानूनको कठघरामा उपस्थित गरिने बताएका छन्।

अल जजीराको अनुसार, यो आक्रमण चलिरहेको प्रदर्शनको बीचमा भएको हो, जुन हिज्बुल्लाह समर्थकहरूद्वारा भएको बताइएको छ। उनीहरूले शुक्रबार बेरुत विमानस्थलको बाटो दोस्रो दिनसम्म बन्द गरेका थिए। लेबनानी अधिकारीहरूले इजरायली सेनाको दाबीको आधारमा इरानले हवाइ उडानहरू प्रयोग गरी हिज्बुल्लाहलाई पैसा तस्करी गराएको भन्दै इरानी विमानहरूलाई बेरुतमा उडान भर्न रोक्ने निर्णय गरेपछि यी प्रदर्शनहरू भएका हुन्।

संयुक्त राज्य अमेरिकाले यो आक्रमणलाई निन्दा गर्दै यसलाई “बेरुतमा युनिफिल को कन्भोयमाथि हिज्बुल्लाह समर्थकहरूद्वारा भएको हिंसात्मक आक्रमण” भनेको छ। अमेरिकी राज्य विभागले यस आक्रमणका कारण संयुक्त राष्ट्रसंघका शान्तिसैनिकहरू धेरै घाइते भएको बताउँदै लेबनानी सशस्त्र बललाई थप हिंसा रोक्न गरेको प्रयासलाई राम्रो प्रतिकार्य भनेको छ ।

“हामी लेबनानी सशस्त्र बलको छिटो प्रतिक्रियालाई प्रशंसा गर्दछौं र लेबनानी सरकारले जिम्मेवार व्यक्तिहरूलाई जवाफदेही बनाउने प्रतिबद्धतालाई सराहना गर्दछौं,” बक्तव्यमा भनिएको छ।

यसैबीच, हिज्बुल्लाहले यस आक्रमणबाट आफूलाई अलग गरेको देखिन्छ। अल जजीराले हिज्बुल्लाह सम्बन्धित अल-मनार टिभीले साझा गरेको बक्तव्यमा “अनियन्त्रित तत्वहरू” लाई बेरुत विमानस्थलको बाटोमा अव्यवस्था फैलाएको दोष लगाएको बताएको छ।

युनिफिल, १९७८ मा इजरायलले लेबनानमाथि आक्रमण गरेपछि संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदद्वारा स्थापित शान्ति मिशन हो, जसले डिसेम्बर २०२४ सम्ममा ४८ देशहरूका १० हजारभन्दा बढी शान्तिसैनिकहरू तैनाथ गरेको छ । नेपालले इन्डोनेसिया, इटाली र भारत पछि ८७६ जना शान्तिसैनिकहरूको सहभागिता दिँदै युनिफिल मा चौथो ठूलो योगदान दिएको छ।

संयुक्त राष्ट्र शान्ति मिशन डाटा अनुसार, अक्टोबर २०२४ सम्ममा नेपालले ६ हजार भन्दा बढी कर्मचारीहरूको सहभागिता दिँदै विश्वव्यापी रूपमा संयुक्त राष्ट्र शान्ति मिशनमा सबैभन्दा ठूलो योगदान दिएको छ।