काठमाडौँ । विश्व बैंकले आर्थिक चुनौतिहरूबाट सामना भए पनि नेपालको अर्थतन्त्र उत्थानशील रहने प्रक्षेपण गरेको छ । बैंकको नयाँ प्रतिवेदन अनुसार, आगामी आर्थिक वर्ष २०२४/२५ मा नेपालको आर्थिक वृद्धिदर ४.५ प्रतिशत पुग्ने देखिन्छ, जुन गत आर्थिक वर्ष २०२३/२४ को ३.९ प्रतिशत भन्दा बढी हो। यसको प्रमुख कारण आन्तरिक व्यापार, जलविद्युत् उत्पादन र धान उत्पादनमा भएको प्रगतिलाई मानिएको छ ।

बैंकले आज सार्वजनिक गरेको “नेपाल विकास प्रतिवेदन: आर्थिक वृद्धि उकास्नका लागि उत्थानशीलताको लाभ उपयोग तथा सुधार कार्यान्वयन”मा उल्लेख गरिएअनुसार, २०२५/२६ र २०२६/२७ मा नेपालले औसत ५.४ प्रतिशत आर्थिक वृद्धिदर हासिल गर्ने सम्भावना छ। यसको प्रमुख आधार सेवा क्षेत्रमा हुनसक्ने संभावित विस्तारलाई लिइएको विश्व बैंकले बताएको छ।

संस्थाका माल्दिभ्स, नेपाल र श्रीलंकाका लागि राष्ट्रिय विभागीय निर्देशक डेभिड सिसलेन ले भने, “रोजगारी सिर्जनाको लागि निजी क्षेत्रले अगुवाइ गर्नेखालको आर्थिक वृद्धिलाई बढावा दिनु जरुरी छ । यसका लागि नेपालले संरचनागत सुधार गरी उत्थानशीलताको अवसरलाई सदुपयोग गर्नुपर्छ।”

तर, प्रतिवेदनले नेपालको आर्थिक प्रगतिमा भू-राजनीतिक अनिश्चितता, व्यापारिक चुनौती, वित्तीय क्षेत्रमा ऋणको गुणस्तर घट्ने जोखिम, सरकारी कर्मचारी सरुवाको नीतिगत असंगति र पूँजीगत बजेट कार्यान्वयनमा ढिलाइलाई समस्या बताएको छ।

यसमा प्रतिक्रिया दिँदै राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष प्रा. डा. शिवराज अधिकारी ले भने, “१६औं योजनाको लक्ष्य प्राप्त गर्न आर्थिक वृद्धि मजबुत बनाउनु आवश्यक छ। यसका लागि पूँजीगत बजेटको प्रभावकारी कार्यान्वयन र चालु परियोजनाहरू समयमै पूरा गर्नुपर्छ।”

नेपाल डेभलपमेन्ट अपडेट वर्षमा दुई पटक प्रकाशित हुने विश्व बैंकको प्रमुख प्रतिवेदन हो । जसले नेपालको आर्थिक प्रगतिलाई वैश्विक सन्दर्भमा विश्लेषण गर्दछ। यसले आगामी वर्षहरूमा नेपालले आफ्नो उत्थानशीलताको गतिलाई कायम राख्न संरचनागत सुधार र नीतिगत स्थिरताको आवश्यकता रहेको उल्लेख गरेको छ।